Mide kanseri, midenin iç yüzeyini döşeyen hücrelerin anormal ve kontrolsüz şekilde büyümesiyle karakterize edilen bir kanser türüdür. Mide kanseri, dünya genelinde kanserle ilişkili ölümlerin önde gelen nedenlerinden biridir ve özellikle Asya, Güney Amerika ve Doğu Avrupa'da daha yaygındır. Genellikle erken evrelerde belirti vermediği için ileri evrelerde teşhis edilmesi yaygındır.
Mide Kanseri Türleri
- Adenokarsinom: Mide kanserlerinin büyük çoğunluğunu oluşturur ve mide mukozasında başlar.
- Lenfoma: Midenin lenf dokusundan kaynaklanan kanserlerdir.
- Gastrointestinal Stromal Tümörler (GIST): Midenin bağ dokusundan kaynaklanan nadir tümörlerdir.
- Karsinoid Tümörler: Midenin hormon üreten hücrelerinden kaynaklanır.
Belirtiler
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı veya rahatsızlık
- Hazımsızlık veya mide ekşimesi
- Bulantı ve kusma
- Yutma güçlüğü
- Dışkıda kan veya kahve telvesi şeklinde kusma (gastrointestinal kanama)
- Karın şişliği
Risk Faktörleri
- Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Bu bakteri mide mukozasında kronik inflamasyona yol açabilir ve kanser riskini artırır.
- Diyet: Tuzlu, tütsülenmiş ve işlenmiş gıdalarla beslenmek riski artırabilir.
- Sigara Kullanımı: Sigara içmek mide kanseri riskini artırır.
- Aile Öyküsü: Ailede mide kanseri öyküsü olması riski artırır.
- Yaş ve Cinsiyet: 50 yaş üstü ve erkeklerde daha yaygındır.
- Önceden Geçirilmiş Mide Cerrahisi: Mide ameliyatı geçirmiş kişilerde risk artabilir.
- Pernisiyöz Anemi ve Atrofik Gastrit: Bu durumlar mide mukozasının değişmesine ve kanser riskinin artmasına neden olabilir.
- Genetik Faktörler: Herediter non-polipozis kolorektal kanser (HNPCC) ve BRCA1/2 mutasyonları gibi genetik sendromlar.
Tanı ve Tedavi
-
Tanı Yöntemleri:
- Endoskopi: Mide iç yüzeyini incelemek ve biyopsi almak için kullanılır.
- Biyopsi: Endoskopi sırasında alınan doku örneklerinin mikroskop altında incelenmesi.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT) Tarama: Kanserin yayılımını değerlendirmek için kullanılır.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Kanserin detaylı görüntülenmesini sağlar.
- Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Kanser hücrelerinin vücutta nerede bulunduğunu belirlemek için kullanılır.
- Kan Testleri: Anemi veya tümör belirteçleri (örneğin, CEA veya CA 19-9) için kullanılır.
-
Tedavi Yöntemleri:
- Cerrahi: Midenin kanserli kısmının (parsiyel gastrektomi) veya tamamının (total gastrektomi) çıkarılması.
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçlar kullanılır, genellikle cerrahi öncesi veya sonrası verilir.
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır, genellikle kemoterapi ile birlikte uygulanır.
- Hedefe Yönelik Tedaviler: Trastuzumab gibi, spesifik moleküler hedeflere yönelik tedaviler kullanılır.
- İmmünoterapi: Pembrolizumab gibi, bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı harekete geçiren tedaviler kullanılır.
Korunma ve Erken Tanı
- Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda taze meyve ve sebze tüketmek ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak.
- Sigara ve Alkol Kullanımını Bırakmak: Sigara ve aşırı alkol tüketimini durdurmak.
- Helicobacter pylori Enfeksiyonu Tedavisi: H. pylori enfeksiyonu varsa uygun antibiyotik tedavisi almak.
- Düzenli Kontroller: Risk faktörlerine sahip kişiler için düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak.
- Genetik Danışmanlık: Ailede mide kanseri öyküsü varsa genetik danışmanlık almak.
Mide kanseri, özellikle ileri evrelerde ciddi bir hastalıktır. Ancak, erken teşhis ve tedavi ile yaşam süresi ve kalitesi artırılabilir. Belirtiler fark edildiğinde bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
